ใครจะสร้างพระแก้วทุกปางทุกขนาดทุกสี

สำรองพื้นที่

 

สารบัญ

หน้า 2 ใครหรือคณะใดควรนำสร้างพระแก้ว

 

ตั้งแต่ประมาณ พ.ศ. 2495 หรืออาจจะเป็น 2496 ช่างแก้วทีมที่จะต้องมาก่อสร้างเตาหลอมแก้วให้กับโรงงานแก้วองค์การแก้ว ซึ่งเป็นทีมช่างชาวยุโรป ได้รับการทาบทามจากผู้หลักผู้ใหญ่ในประเทศไทยให้มาช่วยดูแลการก่อสร้างเตาหลอมแก้วเตาแรกของไทย โดยผู้หลักผู้ใหญ่ก็คงทราบมาจากเหล่าปรามาจารย์ช่างแก้วในยุโรปว่า การก่อสร้างเตาหลอมแก้วที่เป็นเตาอุตสาหกรรมชนิดหลายๆเบ้า และต้องมีมากกว่า 2 - 3 เตา เพื่อการใช้งานที่บางขณะต้องสำรองเตาว่างๆไว้อย่างน้อย 1 เตาเสมอๆนั้น มันมีเคล็ดวิชาการสร้างเตาให้ใช้พลังงานได้น้อย แต่ให้ความร้อนคงที่ที่สูง การก่อสร้างนี้ต้องใช้เวลา 1 - 2 ปี ดังนั้นทางยุโรปต้องส่งทีมช่างนี้มาล่วงหน้า ก่อนการเปิดกิจการอย่างน้อย 1 - 2 ปี

 

ทางผู้หลักผู้ใหญ่ในไทยยังเป็นผู้ที่รู้จักพระเถระผู้ที่ต้องการสร้างพระพุทธรูปจากแก้วไว้ในพระพุทธศาสนา และหรือผู้หลักผู้ใหญ่ได้เตรียมการว่า เมื่อทีมช่างแก้วชาวยุโรปเข้ามาดูแลการก่อสร้างเตา จะพอมีเวลาว่างประมาณ 1 - 2 ปีก่อนการเปิดกิจการ ท่านจึงให้ช่างแก้วชาวยุโรปสร้างพระแก้วขนาดต่างๆขึ้นมา โดยใช้เตาขนาด 1 หรือ 2 เบ้า (เบ้าละ 500 กก.) และเตาอบชนิดชั่วคราว ซึ่งเตาทั้งสองนี้สร้างง่าย ใช้เนื้อที่น้อย แค่ที่ดินเพียง 100 ตารางวาก็ทำได้แล้ว อีกทั้งใช้เวลาการสร้างเพียงไม่กี่วันหรือแค่สัปดาห์เศษๆก็ใช้ได้ทันที

 

ส่วนทรายและเคมีภัณฑ์และแท่นปั๊มพระแก้วก็ยกมาจากยุโรปทั้งหมด ในสมัยนั้นคาดว่าบรรจุมาในถังน้ำมัน 200 ลิตร ต่อมาต่างประเทศที่มีแนวคิดการใช้ทรายแก้วที่คลุกเคล้าเคมีภัณฑ์มาเรียบร้อยนี้เริ่มใช้ถุงขนาดใหญ่มากๆคือถุงกว้างยาวสูงด้านละ 1 เมตรเริ่มตั้งแต่ประมาณ ค.ศ. 1970 จนกระทั่งปัจจุบัน

 

ทีมช่างแก้วชาวยุโรปภายใต้การนำของผู้หลักผู้ใหญ่คนไทยที่นำพาเข้ามาในไทย ได้ทำการสร้างพระแก้วให้วัดต่างๆมากมายในระยะนั้น ( พ.ศ. 2495 - พ.ศ. 2500) ในขณะเดียวกันนั้นนั่นเอง ก็ได้มีสำนักสร้างพระพุทธรูปที่อาจจะได้เข้าไปดูในโรงงานชั่วคราวของทีมช่างแก้วยุโรป ได้เห็นการสร้างว่าความจริงไม่ยาก** อีกทั้งช่างแก้วชาวยุโรปได้ฝึกลูกมือช่างแก้วชาวไทยขึ้นมาจำนวนมาก ส่วนหนึ่งเตรียมเข้าโรงงานแก้วแห่งแรกซึ่งต้องการคนงานนับร้อยๆคน

อีกส่วนหนึ่งเอาไว้ทุ่นแรงในงานส่วนตัวสร้างพระแก้วให้วัดต่างๆ เช่นของวัดโปรดเกศเป็นต้น

หมายเหตุ
ที่สำนักสร้างพระพุทธปฏิมากรต่างๆเห็นว่าง่าย เพราะเป็นโรงงานขนาดเล็ก มีเตาขนาด 1 เบ้า เบ้าละจุไม่เกิน 500 กก. ใช้คนไม่เกิน 15 - 20 คน

แต่เมื่อกลายเป็นโรงงานขนาด เตา 2 หรือ 3 X 6 หรือ 8 เบ้า เบ้าละ 150 - 380 กก. และใช้เตาอบสายพานเหล็ก นี่แหละครับ มันไม่ค่อยเหมาะแก่การสร้างพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษโดยเฉพาะขนาดหน้าตัก 5 นิ้วขึ้นไป (ดังจะอธิบายภายหลังว่า ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น)

 

สำนักสร้างพระแก้วต่างๆยิ่งเห็นว่า เป็นโอกาสที่ดี เมื่อเกิดโรงงานแก้วต่างๆของกลุ่มคนจีน คนไทย หรือกลุ่มช่างจีนที่เก่งมาแล้วจากจีนก็ดี หรือช่างจีนและช่างไทยที่มาฝึกงานจนกระทั่งเก่งในไทย โรงงานต่างๆเหล่านี้เริ่มกาอสร้างโรงงานแก้วของตนๆตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ. 2497 และเปิดกิจการได้ประมาณต้นปี พ.ศ. 2498 ได้แก่โรงงานแก้วบูรพาเป็นต้น และเปิดติดต่อต่อเนื่องกันแทบจะเรียกว่า เหมือนจุดพลุ เช่น โรงงานแก้วแม่น้ำไทย, โรงงานแก้วศรีอยุธยา, โรงงานแก้วตะวันออก, โรงงานแก้วไทยเจริญ, โรงงานแก้วไท้ยิป, โรงงานแก้วสามพรานและอื่นๆ นับได้มากกว่า 3X กว่าๆในยุคแรก ต่อมาโรงงานแก้วในยุคแรกมีบางโรงงานปิดตัวลงบ้าง และเกิดโรงงานในยุคของทายาท เช่นโรงงานแก้วเจษฏาเป็นต้น **

หมายเหตุ
** = ที่กล่าวทั้งหมดนี้เฉพาะโรงงานแบบที่สามารถสร้างพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษได้เท่านั้น คือมีหลายสีแก้วในวันเดียวกัน บางวันสร้างได้มากกว่า 6 สี

โรงงานประเภทกระจกแผ่น และ อิฐบล๊อก ยังไม่เกี่ยวข้องนะครับ