"เทศกาลอาหารเจ"มาแล้ว!

เจ หรือแจ ในภาษาจีน มีความหมายทางศาสนาพุทธนิกายมหายานว่า "อุโบสถ" การกินเจหมายถึงรับประทานอาหารก่อนเที่ยง ถ้ารับประทานอาหารหลังเที่ยงจะถือว่ากินเจไม่ได้ เนื่องจากการถืออุโบสถของจีนจะต้องไม่กินเนื้อสัตว์ จึงเพี้ยนไปว่าการไม่กินเนื้อสัตว์เป็นการกินเจ

ประเพณีการกินเจมีตำนานเล่าว่าในสมัยพระเจ้าแผ่นดินราชวงศ์ยิ่น ฮ่วงสี ซึ่งแปลว่าผู้เป็นเจ้าใหญ่แห่งมนุษย์ ซึ่งชาวจีนนับถือมากและถือว่าเป็นผู้วิเศษมีอยู่ด้วยกัน 9 องค์พี่น้อง สวรรคตแล้วจุติเป็นดาวจระเข้เรียงกัน 9 ดวง จึงเรียกว่าเป็น "เก๊าฮวง ฮุดโจ้ว" ซึ่งจะเป็นผู้ที่ถือบัญชีคนในโลกมนุษย์ ต่อชีวิตแก่ผู้สิ้นอายุขัยให้ยืนยาวต่อไปได้ตามความต้องการ ชาวจีนจึงถือว่าระหว่างวันที่ 1-9 ค่ำ เดือน 9 เป็นวันที่ "เก๊าฮวง ฮุดโจ้ว" จะลงมาตรวจสอบจดบันทึกและบันดาลให้เป็นไปตามกรรมดีกรรมชั่วของแต่ละบุคคล ช่วงเวลาดังกล่าวคนจีนจึงพากันยกเว้นอาหารสดคาวเสียชั่วคราว เพื่อแสดงว่าตนได้ประกอบความดีให้พระเจ้าเห็น <TABLE style="BORDER-RIGHT: #ffffff 1px dotted; BORDER-TOP: #ffffff 1px dotted; BORDER-LEFT: #ffffff 1px dotted; BORDER-BOTTOM: #ffffff 1px dotted" cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=right border=1><TBODY><TR bgColor=#ffe9ff><TD></TD></TR></TBODY></TABLE>

สำหรับผู้ที่กินเจในสมัยนี้ นอกจากต้องการละเว้นจากการเบียดเบียนเนื้อสัตว์ด้วยการบริโภคบ้างสักระยะหนึ่งแล้ว ยังมีเรื่องของสุขภาพเข้ามารณรงค์ด้วย

การกินเจที่ถูกต้องคือ การกินรสชาติที่สะอาด ไม่มีงานหมักดอง เช่น เกี้ยมไฉ่ หนำเลี้ยบ สรุปคร่าวๆ ว่า การกินเจมีหลัก 4 อย่าง คือ 1. ไม่กินเนื้อสัตว์เลย ไม่ว่า นมหรือไข่ 2. ไม่กินผักฉุน ได้แก่ กระเทียม หัวหอม กุยช่าย หลักเกียว(คล้ายกระเทียม) และใบยาสูบ 3. ไม่กินรสจัดและของหมักดอง และ4. ต้องถือศีลครบถ้วน ซึ่งหมายถึงไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

ในงานเสวนา เรื่อง "เจกับสุขภาพ" จัดโดยบริษัทสิทธิณี ครีเอชั่น ผู้ผลิตรายการความดีคู่แผ่นดิน กับเดอะมอลล์ ฟูดส์ซิตี้ รศ.ดร.พิชัย โตวิวิชญ์ ประธานชมรมอาหารมังสวิรัติแห่งประเทศไทย กล่าวว่า อาหารเจ นับเป็นอัลเทอร์เนทีฟ ฟู้ดส์ คืออีกแนวทางเลือกหนึ่ง สำหรับการเลือกกินเพื่อสุขภาพของคนไทยในยุคปัจจุบัน คนส่วนใหญ่เวลาป่วยไข้มักเลือกทานยาเป็นอาหาร การทานเจ คือการเลือกทานอาหารเป็นยา ซึ่งมันเป็นทางเลือกที่ต่างกัน เจรุ่นเก่า คือพวกที่รับประทานข้าวต้มเม็ดสีขาว จับฉ่า หมี่กึน หนำเลี๊ยบ ส่วนเจรุ่นใหม่ จะออกแนววิชาการ รับประทานพวกข้าวเม็ดสี พวกข้าวกล้องและประยุกต์รูปแบบอาหาร อาทิ นำหมี่กึนมาแปรรูป ให้หน้าตาใกล้เคียงเนื้อสัตว์ ทำให้ปัจจุบันมีเมนูอาหารที่หลากหลาย

"ผลการวิจัยทำให้เรามีข้อมูลว่าครอบครัวที่เลี้ยงลูกโดยให้รับประทานอาหารเจ เด็กจะมีสมาธิดีเลิศ ซึ่งต่างจากครอบครัวที่ไม่บริโภคเจเลย เด็กๆ จึงมักเป็นโรคสมาธิสั้น ฉะนั้นถือได้ว่า การทานอาหารเจ นับเป็นอีกทางเลือกหนึ่ง สำหรับคนรุ่นใหม่ที่ห่วงใยสุขภาพในภาวะสังคมปัจจุบัน และเป็นเรื่องที่ดีที่จะเอื้ออำนวยต่อความเป็นอยู่ในชีวิตอย่างมหาศาล เพราะเป็นการละเว้นต่อสัตว์น้อยใหญ่ พร้อมมีอานิสงส์อย่างมากเลยทีเดียว"